Οργάνωση και Εκπόνηση Προγράμματος

Οργάνωση και μεθοδολογία

Το Πρόγραμμα Πολιτιστικών Δραστηριοτήτων «Θυμάμαι τους Θρύλους – Αναβιώνω τις Παραδόσεις» υλοποιήθηκε το διάστημα από 31/10/2005 – 16/5/2006. Στο πρόγραμμα συμμετείχαν επίσημα 10 μαθητές και μαθήτριες, καθώς και άλλοι 9 μαθητές από την Α’ τάξη του 2^ου κύκλου Πληροφορικής και Δικτύων Η/Υ, του 2^ου Τ.Ε.Ε. Ν. Σμύρνης και η συντονίστρια καθηγήτρια. Η επιλογή των μαθητών από το σύνολο που εκδήλωσε ενδιαφέρον για συμμετοχή στο Πρόγραμμα, έγινε με κριτήριο την δέσμευση των μαθητών για συνέπεια στη συμμετοχή στην ομάδα εργασίας και στις ανάγκες του προγράμματος, με δεδομένο ότι οι συναντήσεις της ομάδας λαμβάνουν χώρα εκτός ωρών διδασκαλίας. Κατά τη διάρκεια του Προγράμματος όμως δόθηκε η ευκαιρία και στους υπόλοιπους 9 μαθητές του τμήματος να συμμετέχουν σε κάποιες δραστηριότητες που τους άρεσαν ή να βοηθήσουν με οποιοδήποτε τρόπο την ομάδα στις εργασίες της. Η μέθοδος εργασίας που επιλέχθηκε για την υλοποίηση του έργου, ήταν η Μέθοδος Σχεδίων Εργασίας, ή αλλιώς Μέθοδος Project. Οι εργασίες έγιναν από ομάδες μαθητών που ανάλογα με το αντικείμενο της εργασίας, δούλεψαν σε ζευγάρια ή και ατομικά. Ισότιμο μέλος της ομάδας ήταν και η συντονίστρια καθηγήτρια που επιπλέον είχε και ένα ρόλο συντονιστικό και υποστηρικτικό. Στη μεθοδολογία που ακολουθήθηκε, χρησιμοποιήθηκαν βιωματικές μέθοδοι, παιχνίδια ρόλων, ερωτηματολόγια και συνεντεύξεις. Η απασχόληση της ομάδας καθορίστηκε σε δύο (2) ωρολογιακές ώρες σε εβδομαδιαία βάση, σε χρόνο κοινά αποδεκτό, ώστε να διευκολύνεται η παρουσία όλων και πραγματοποιούνταν στο χώρο του 3^ου Σ.Ε.Κ. Δ’ Αθήνας και στο χώρο του 2^ου Τ.Ε.Ε. Ν. Σμύρνης. Ανάλογα με τη φάση του Προγράμματος, υπήρχαν και συναντήσεις εκτός σχολικού χώρου για την πραγματοποίηση κάποιας επίσκεψης σε βιβλιοθήκη, για συμπλήρωση ερωτηματολογίων, για αγορά υλικών, για την εκτέλεση συνταγών, κλπ.. Η αξιολόγηση του Προγράμματος έγινε σε επίπεδο αξιολόγησης των μαθητών και της ομάδας, με αυτοαξιολόγηση και αξιολόγηση από τον υπεύθυνο εκπαιδευτικό σε συνεργασία με το μαθητή, ενώ σε επίπεδο Προγράμματος, από τους μαθητές, με συζήτηση, ημιδομημένη συνέντευξη και ερωτηματολόγια στο τέλος του Προγράμματος και βέβαια μέσω των παραδοτέων.

Φάσεις Υλοποίησης - Φωτογραφικό Υλικό

Με τη συνεργασία καθηγήτρια και μαθητών, το Πρόγραμμα χωρίστηκε σε 6 φάσεις, οι οποίες διεξάγονται γραμμικά ή και παράλληλα, ανάλογα με το θέμα τους. Οι φάσεις αυτές, μαζί με τις προβλεπόμενες ενέργειες της κάθε μίας, είναι οι ακόλουθες:

1. Παρουσίαση του θέματος του Προγράμματος και οργάνωση ομάδας (1 εβδομαδιαία συνάντηση): Γνωριμία μελών ομάδας μαθητών – καθηγήτριας, Παρουσίαση θέματος, Παρουσίαση και έγκριση χρονοδιαγραμμάτων, Χωρισμός και οργάνωση ομάδων εργασίας, Τήρηση πρακτικών των εβδομαδιαίων συναντήσεων.

..  

2. Έρευνα: συνεντεύξεις, βιβλιοθήκες, Διαδίκτυο, κλπ., Κατανομή εργασιών (4 εβδομαδιαίες συναντήσεις): Κατανομή εργασιών σε υποομάδες, Έρευνα, συλλογή και αξιολόγηση πληροφοριών από το Διαδίκτυο, Έρευνα, συλλογή και αξιολόγηση των πληροφοριών από βιβλιοθήκες, δόμηση ερωτηματολογίου, μοίρασμα ερωτηματολογίου, συλλογή και αξιολόγηση πληροφοριών από ερωτηματολόγια.

3. Ταξινόμηση, μελέτη και επιλογή υλικού, συζήτηση και ανατροφοδότηση (3 εβδομαδιαίες συναντήσεις): Παρουσίαση αποτελεσμάτων έρευνας στο σύνολο της ομάδας, χωρισμός του υλικού στις κατηγορίες που αποτελούσαν τους θεματικούς άξονες του Προγράμματος και επιλογή υλικού μετά από συζήτηση.

4. Επεξεργασία υλικού (3 εβδομαδιαίες συναντήσεις): πληκτρολόγηση κειμένων, σάρωση εικόνων, απομαγνητοφώνηση συνεντεύξεων, στατιστικά ερωτηματολογίων, κλπ..

5. Δραστηριότητες (10 εβδομαδιαίες συναντήσεις): παραδοσιακοί χοροί (Στα Τρία, Συρτός, Φισούνι, Καλαματιανός, Τσάμικος, Τράτα Μεγάρων, Ίσσος, Σούστα, Μπάλος, Συρτό Μακεδονίας, Ζωναράδικο, Διπάτ, Γαϊτανάκι, κλπ.), τραγούδι (τραγούδια της Αποκριάς), αναβίωση παραδόσεων (παραδοσιακές συνταγές, γούρια, πασχαλινές λαμπάδες), δημιουργία Ημερολογίου 2006 με Παροιμίες.

6. Δημιουργία εντύπου, CD-ROM, ιστοσελίδας και παρουσίαση των αποτελεσμάτων του Προγράμματος (4 εβδομαδιαίες συναντήσεις): Δημοσίευση στην Ιστοσελίδα του 2^ου Τ.Ε.Ε. Ν. Σμύρνης του Προγράμματος, Δημιουργία CD-ROM με υλικό από το Πρόγραμμα και διάθεσή του, Δημιουργία εντύπου με όλο το υλικό που επιλέχθηκε και ενημερωτικού φυλλαδίου και Αφίσας, Παρουσίαση του Προγράμματος στη Σχολική Μονάδα.

Το χρονοδιάγραμμα των εργασιών, έχει ως εξής:

Ημερολόγιο Συναντήσεων

Οι εργασίες του Προγράμματος πραγματοποιήθηκαν σε 25 συνολικά συναντήσεις από τις 31/10/2005 έως τις 16/5/2006 και σ’ αυτό το χρονικό διάστημα κατανεμήθηκαν σύμφωνα με το ημερολόγιο συναντήσεων, ως εξής:

Κατάλογος Παραδοτέων

Τα παραδοτέα του Έργου είναι τα εξής:

ü      Γραπτή εργασία η οποία περιλαμβάνει τα αποτελέσματα της εργασίας και της έρευνας των μαθητών.

ü      Συλλογή φωτογραφιών και video που δείχνει την πορεία εργασίας της ομάδας.

ü      Πολυμεσικό CD-ROM με τα αποτελέσματα της εργασίας και της έρευνας των μαθητών.

ü      Προβολή του Προγράμματος από το Δικτυακό Τόπο του 2ου Τ.Ε.Ε. Ν. Σμύρνης, http://2tee-n-smyrn.att.sch.gr/ .

ü      Φυλλάδιο με την παρουσίαση του Προγράμματος στο ευρύ κοινό και αφίσα του Προγράμματος.

ü      Ημερολόγιο 2006 «Μηνιαίο Ημερολόγιο Παροιμιών 2006».

...

Συμπεράσματα με την ολοκλήρωση του Προγράμματος

Στα πλαίσια του προγράμματος μοιράστηκαν ερωτηματολόγια με σκοπό τη συγκέντρωση διαφόρων παραδόσεων από όσο το δυνατόν περισσότερα μέρη της Ελλάδας. Τις απαντήσεις τις ενσωματώσαμε στο βιβλίο μας, ως πραγματικές μαρτυρίες, μέσα στα σχετικά πλαίσια. Τα ερωτηματολόγια είχαν τη μορφή:

Από τη στατιστική επεξεργασία των ερωτηματολογίων που μοιράστηκαν, διαπιστώσαμε τα εξής: ως προς το φύλο η αναλογία ήταν 75% γυναίκες και 25% άντρες. Ως προς την ηλικία, το 31,6% ήταν άνω των 50 ετών, ενώ το 68,4% κάτω των 50 ετών. Οι περιοχές καταγωγής ήταν 1 Αρκαδία, 1 Κύπρος, 1 Αχαΐα, 1 Θεσπρωτία, 4 Αττική, 1 Κοζάνη, 2 Νάξος, 1 Ηράκλειο, 1 Αιτωλοακαρνανία, 2 Καρδίτσα, 1 Ιωαννίνων, 1 Λασίθι, 1 Βοιωτία, 1 Φθιώτιδα και 1 Κορινθία. Ένα ποσοστό 15% από αυτούς, παραμένει στον τόπο καταγωγής του και άλλο ένα 5% δεν έζησε ποτέ εκεί. Το υπόλοιπο 80% έφυγε από τον τόπο καταγωγής του στην παιδική ή εφηβική ηλικία ή για σπουδές και δεν επέστρεψε. Τέλος, το 35% από αυτούς που απάντησαν στο ερωτηματολόγιο, δεν κάνει κάποια προσπάθεια να περάσουν οι παραδόσεις στις επόμενες γενιές, σε αντίθεση με την πλειοψηφία, το 65% που καταβάλει προσπάθειες, μερικές φορές και συντονισμένες μέσα σε σχολεία ή μέσω πολιτιστικών συλλόγων, να διαφυλάξει και να παραδώσει τις παραδόσεις και τα έθιμά μας στους νεότερους.

Η ενασχόληση των μαθητών με το συγκεκριμένο Πρόγραμμα, έδωσε από νωρίς, πολλά και θετικά στοιχεία που συνηγορούν στην περαιτέρω προσπάθεια από μέρους των εκπαιδευτικών για να συνεχιστεί η συμμετοχή της Σχολικής Μονάδας και σε παρόμοια Προγράμματα στο μέλλον. Παρατηρήθηκε ότι η συμμετοχή των μαθητών ήταν ενθουσιώδης. Σύντομα παρακινήθηκαν και οι υπόλοιποι μαθητές του τμήματος να συμμετάσχουν, κυρίως στις βιωματικές δραστηριότητες. Στην πορεία του Προγράμματος, και όσο περισσότερο έβλεπαν να εξελίσσεται, τόσο περισσότερο χρόνο διέθεταν για αυτό, κάτι πολύ σημαντικό καθώς πρέπει να καταστεί σαφές ότι όλες οι δραστηριότητες λάμβαναν χώρα στον ελεύθερο χρόνο των μαθητών και όχι εν ώρα μαθημάτων, ακόμα και Σαββατοκύριακα ή αργίες. Επίσης, οι μαθητές επέδειξαν δημιουργικότητα, φαντασία, επινοητικότητα, πρωτοβουλία, υπευθυνότητα και συνέπεια στο προγραμματισμό και την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων και κριτικό ενδιαφέρον για τα διάφορα θέματα που αντιμετώπισαν. Ταυτόχρονα ανέδειξαν τις ικανότητες και τη διαφορετικότητά τους, λειτουργώντας όμως ισότιμα και μέσα σε ένα δημοκρατικό πλαίσιο συμμετοχής και συλλογικής λήψης αποφάσεων. Κατάφεραν επίσης να εργαστούν ομαδικά και να συσφίξουν τις μεταξύ τους σχέσεις αλλά και τις σχέσεις με τους υπεύθυνους καθηγητές, με αμοιβαία εμπιστοσύνη και σεβασμό. Αυξήθηκε δε η αυτοεκτίμησή τους και η γενικότερη στάση τους μέσα στη σχολική τάξη.

Όσο για το ίδιο το θέμα του Προγράμματος, το σίγουρο είναι ότι τους άγγιξε όλους. Και τους μαθητές που συμμετείχαν, αλλά και τους συμμαθητές τους και το Σύλλογο των Διδασκόντων. Η επαφή με την παράδοση άφησε σε όλους τη γλυκιά γεύση της νοσταλγίας για τις παλαιότερες και πιο αγνές εποχές, ταυτόχρονα όμως άφησε και τη συνειδητοποίηση της ευθύνης που έχουμε όλοι, μικροί και μεγάλοι, για τη διατήρησή της. Είναι το βάρος της χαράς αλλά και του καθήκοντος, όσα θυμηθήκαμε και όσο μάθαμε μέσα από το Πρόγραμμα αυτό, να τα φυλάξουμε και να τα παραδώσουμε ζωντανά στους επόμενους…