«ΥΓΕΙΑ - ΠΡΟΝΟΙΑ ΣΤΗΝ
ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ»
Περιεχόμενα
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Η σχέση Πληροφορικής
& Υγείας
Στη σύγχρονη
κοινωνία οι απαιτήσεις για έγκαιρη και σωστή ιατρική περίθαλψη αυξάνονται συνεχώς,
τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά.
Ποσοτικά διότι:
- Το κοινό έχει ανάγκη
ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης για λιγότερο σοβαρές αιτίες.
- Έχουν αυξηθεί τα κρούσματα
ασθενειών που σχετίζονται με το περιβάλλον και τις συνθήκες διαβίωσης.
Ποιοτικά διότι:
- Το κοινό είναι ενημερωμένο
και έχουν αυξηθεί οι απαιτήσεις του.
- Οι νέες τεχνολογίες παρέχουν
περισσότερα μέσα στην υπηρεσία της ιατρικής με αποτέλεσμα να διευρύνεται η
παρέμβαση σε ασθένειες που κάποτε θεωρούνταν ανίατες.
   
Καθώς οι απαιτήσεις, για
το μέγεθος και την πολυπλοκότητα του πλήθους των πληροφοριών που διακινούνται
σε νοσοκομειακούς χώρους, ολοένα αυξάνονται έρχεται η επιστήμη της Πληροφορικής
να προσφέρει, μέσω της Ιατρικής Πληροφορικής (Medical Informatics), την εφαρμογή
των τεχνικών και των μεθόδων στο χώρο της ιατρικής επιστήμης.
Ήρθε να καλύψει τομείς όπως:
- Διοίκηση και διαχείριση
των υγειονομικών υπηρεσιών (π.χ.www.kyvernisi.gr/financial.html,
www.ics.forth.gr/ICS/acti/cmi-hta/activities/telematics/home-care/homecare.htm)
- Επεξεργασία, διαχείριση
και μεταφορά ιατρικής εικόνας καθώς και σημάτων βιολογικής φύσης (π.χ. ΗΕΓ,
ΗΚΓ, ΗΜΝΓ, κ.α.)
- Στατιστική ανάλυση ιατρικών
δεδομένων (π.χ. SPSS)
- Αποθήκευση, ανάκτηση
και μετάδοση ιατρικών πληροφοριών κάθε φύσης (π.χ. www.unisoft.gr,
www.ccs.gr,
www.intrasoft.gr)
- Ιατρική έρευνα (π.χ.
www.datamedia.gr)
- Διαγνωστικά συστήματα
(π.χ. Αξονικός - Μαγνητικός Τομογράφος)
Επιστροφή
-
Η νέα φιλοσοφία για
την υγεία και την πρόνοια στην Κοινωνία της Πληροφορίας
   Μέχρι σήμερα…το κάθε νοσοκομείο, κέντρο Υγείας ή
αγροτικό ιατρείο αποτελούσε ένα παραδοσιακά κλειστό χώρο, στον οποίο το διαθέσιμο
επιστημονικό προσωπικό, κάτω από αντίξοες συνθήκες, είχε την υποχρέωση να περιθάλπει
τους ασθενείς, χωρίς να έχει πρόσβαση στο ιατρικό ιστορικό και χωρίς επίσης να
έχει την δυνατότητα συνεργασίας με εξειδικευμένους ιατρούς άλλων νοσηλευτικών
μονάδων στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό. Φυσικό επακόλουθο όλων αυτών ήταν η αυξημένη
δυσχέρεια των ιατρών τόσο σε σχέση με τις διαγνώσεις όσο και σε σχέση με την θεραπευτική
αγωγή. Παράλληλα, δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις εκείνων των περιστατικών που μεταφέρονται
από την περιφέρεια στο κέντρο με αποτέλεσμα την ταλαιπωρία του ασθενούς, τη στρεβλή
αξιοποίηση ανθρώπινων πόρων, τη διόγκωση των δαπανών και τέλος την αναποτελεσματικότητα
και τη δυσλειτουργία του συστήματος.
   Η νέα φιλοσοφία…η επανάσταση στον χώρο των νέων τεχνολογιών
επιφέρει σημαντικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την έννοια
και το περιεχόμενο της ιατρικής φροντίδας. Οι νοσηλευτικές μονάδες στα πλαίσια
της αναδυόμενης Κοινωνία της Πληροφορίας (ΚτΠ) δεν θα αποτελούν
απομονωμένα κέντρα αντιμετώπισης περιστατικών. Αντιθέτως οι εφαρμογές της Τηλεματικής
συμβάλλουν αποφασιστικά στην διαμόρφωση ανοιχτών κέντρων παροχής ιατρικής φροντίδας,
όπου τα νοσοκομεία, τα κέντρα υγείας και τα ιατρεία θα μπορούν να είναι διασυνδεδεμένα
μεταξύ τους δημιουργώντας ένα ολοκληρωμένο δίκτυο παροχής ιατρικών υπηρεσιών.
Η ολοκλήρωση της δημιουργίας πληροφοριακών συστημάτων σε όλο τα επίπεδα, η πλήρης
και λειτουργική διασύνδεση νοσηλευτικών μονάδων, τμημάτων και υπηρεσιών, η ανάπτυξη
των τηλεματικών εφαρμογών και ο εκσυγχρονισμός των τηλεπικοινωνιακών υποδομών,
σε συνδυασμό με το ολοκληρωμένο σύστημα ιατρικού φακέλου αποτελούν βασικές προϋποθέσεις
για την ανάπτυξη του νέου μοντέλου υγειονομικής φροντίδας στην αναδυόμενη ΚτΠ.
Επιστροφή
-
Οι επιδράσεις των εξελίξεων
της Τεχνολογίας Πληροφορικής στα Πληροφοριακά Συστήματα Υγείας
Ένα Ο.Π.Ν.Σ. (Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Νοσοκομειακό Σύστημα)
πρέπει να παρέχει ακριβείς, επίκαιρες και υψηλής ποιότητας πληροφορίες για την
υποστήριξη όλων των δραστηριοτήτων του νοσοκομείου. Οι δυνατότητες της τεχνολογίας
της Ιατρικής Πληροφορικής επηρεάζει σημαντικά το σύστημα παροχής υπηρεσιών υγείας
στο σύνολο του. Όμως απαιτεί και συνεχιζόμενη κατάρτιση του προσωπικού που σχετίζεται
με αυτήν (νοσηλευτικό, ιατρικό, διοικητικό προσωπικό) ώστε να καταστεί δυνατή
η αποτελεσματική αξιοποίηση του συστήματος.
Επιστροφή
ΣΧΗΜΑ 1
-
Η χρήση των ηλεκτρονικών
καρτών στην ιατρική
Αποτελούν ένα παγκόσμια πρωτοποριακό σύστημα καταχώρησης και διατήρησης ιατρικών
στοιχείων.
Η χρήση τους στοχεύει στα:
- Αποκέντρωση της πληροφορίας.
- Ενίσχυση των διαδικασιών
διαχείρισης και ελέγχου.
- Αύξηση της ασφάλειας
των ιατρικών στοιχείων.
- Αύξηση και βελτίωση των
προτύπων καταχώρησης των πληροφοριών.
- Αντιμετώπιση εκτάκτων
καταστάσεων.
Επιστροφή
-
Η γέννηση της βιοiατρικής
και η χρήση του Διαδικτύου
   Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει επαναστατικές ανακαλύψεις στην
ιατρική επιστήμη που επιτρέπουν τη λεπτομερή και εις βάθος διερεύνηση του ανθρώπινου
οργανισμού. Οι χειρούργοι τείνουν να αντικατασταθούν από τη Μικροχειρουργική (χρησιμοποίηση
μικρών & ευαίσθητων εργαλείων που εισέρχονται στο σώμα από μικρές και σχεδόν αναίμακτες
τομές) και την Τηλεχειρουργική (καθοδήγηση της επέμβασης μέσω μόνιτορ). Πρόσφατα
αναπτύχθηκε ένας καινούργιος τομέας, αυτός της Βιοπληροφορικής, όπου αναφέρεται
στη συλλογή, οργάνωση και ανάλυση δεδομένων σχετικών με βιολογικά συστήματα.
Επιστροφή
   Καθιστά εφικτή τη συνεργασία μεταξύ των ιατρικών μονάδων και των
λειτουργών τους, ανεξάρτητα από τη γεωγραφική απόσταση που τους χωρίζουν, με την
βοήθεια των τεχνολογιών και των πληροφοριών.
Τα επίπεδα προσφερόμενων υπηρεσιών:
- Τηλεδιάγνωση – Τηλεσυνεργασία
- Τηλεκπαίδευση – Τηλενημέρωση
- Πρόσβαση σε ιατρικές
βάσεις δεδομένων
- Ηλεκτρονικός φάκελος
ασθενούς
- Κατάλογος εύρεσης γιατρών
Η τηλεϊατρική στην πράξη
(Εφαρμογές)
- Αντιμετώπιση επείγοντος
περιστατικού
- Χρόνιες παθήσεις
- Χειρουργική εξ αποστάσεως
- Επιδημιολογικές έρευνες
– Δημογραφία - Στατιστικά στοιχεία
- Εξ αποστάσεως εκπαίδευση
γιατρών
Επιστροφή
-
Η τηλεiατρική στην
Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ελλάδα
   Ευρωπαϊκή Ένωση…στα πλαίσια των στοιχείων που δημοσίευσε
η Γενική Διεύθυνση XIII της Ε.Ε. (1997) ο τομέας της υγείας είναι από τους πλέον
σημαντικούς τομείς της οικονομίας. Έχουν καταγραφεί 4,860,000 άτομα (προσωπικό
υποστήριξης όλων των ειδικοτήτων). Γίνεται κατανοητό ότι η προσοχή των θεσμικών
οργάνων των χωρών είναι στραμμένη στο χώρο της ιατρικής φροντίδας και δη στην
Τηλεiατρική.
   Ελλάδα…το Πανεπιστήμιο της Κρήτης (1998) έχει εκπονήσει
ένα φιλόδοξο πιλοτικό πρόγραμμα με στόχο της ηλεκτρονική διασύνδεση των κέντρων
υγείας του νησιού. Το 1999 γίνεται συνεχής καταγραφή των ιατρικών αναγκών των
αγροτικών περιοχών. Εντός της χρονιάς γίνεται κίνηση και στην Αθήνα. Τίθεται σε
εφαρμογή σε 4 σημεία το νέο σύστημα του Ι.Κ.Α., το Σύστημα Διαχείρισης Δικτύων
Υγείας.
Παράλληλα σε κεντρικό επίπεδο το Υπουργείο Υγείας & Πρόνοιας έχει εκπονήσει ένα
σχέδιο του οποίου οι κατευθυντήριες γραμμές είναι:
- Ανάπτυξη Ο.Π.Ν.Σ. σε
25 νοσοκομεία
- Π.Σ. ΕΚΑΒ και παραρτημάτων
- Π.Σ. για υπηρεσίες αιμοδοσίας
- Πιλοτικό σύστημα τηλεϊατρικής
για τα δυσπρόσιτα νησιά του Αιγαίου
- Εκπόνηση καθολικού σχεδίου
δράσης για την Τηλεϊατρική σε Πανελλήνιο επίπεδο
- Μηχανοργάνωση όλων των
υπηρεσιών φαρμακείου ενός νοσοκομείου και καθιέρωση εθνικού συνταγολογίου
Επιστροφή
-
Προσδοκίες και προβληματισμοί
για το νέο μοντέλο υγείας και πρόνοιας
Προσδοκίες
Μέσω της Τηλεϊατρικής έχουμε:
- Ανάπτυξη τηλεματικών
εφαρμογών
- Δημιουργία Π.Σ. με στόχο
την ηλεκτρονική διασύνδεση όλων των μονάδων παροχής ιατρικής φροντίδας
- Ολοκλήρωση Βάσεων Δεδομένων
με στοιχεία για όλους τους εμπλεκόμενους στο χώρο της Υγείας
- Ολοκλήρωση του Εθνικού
αρχείου ιατρικών φακέλων και η διασύνδεση του σε Ευρωπαϊκό επίπεδο
Η εφαρμογή της θα ενισχύσει τους κλάδους:
- Δερματολογίας
- Ογκολογίας
- Καρδιολογίας
- Ψυχιατρικής
   Θα επιτευχθεί
αυστηρότερος έλεγχος του κόστους των προσφερόμενων υπηρεσιών αλλά και καλύτερος
συντονισμός των τμημάτων και των υπηρεσιών, με σημαντικό όφελος τόσο για την δημόσια
διοίκηση όσο και για τον φορολογούμενο πολίτη που δικαιούται να απαιτεί ένα ανθρώπινο
περιβάλλον ιατρικής μέριμνας.
Προβληματισμοί
   Η εξασφάλιση του ιατρικού απορρήτου σε σχέση με την πληθώρα των
στοιχείων που θα συσσωρεύονται συνεχώς στις Εθνικές Βάσεις Δεδομένων αποτελεί
κυρίαρχο μέλημα τόσο των γιατρών όσο και της οργανωμένης πολιτείας. Η εξέλιξη
μεθόδων κρυπτογράφησης και η θέσπιση κανονιστικού πλαισίου που θα ρυθμίζει τα
ζητήματα πρόσβασης, χρήσης και διασύνδεσης των αρχείων αυτών αποτελεί επείγουσα
προτεραιότητα τόσο για τις εθνικές όσο και τις ευρωπαϊκές θεσμικές εκφάνσεις.
Επιστροφή
-
Πραγματικό υπόδειγμα:
EPIRUS – NET
   Το δίκτυο είναι ένα ασύρματο δίκτυο μεταφοράς δεδομένων, που στόχο
έχει να καλύψει το μεγαλύτερο μέρος της περιφέρειας της Ηπείρου. Είναι ένα δίκτυο
Τηλε-ιατρικής και Τηλε-εργασίας, το οποίο ανήκει στην Γενική Γραμματεία Περιφέρειας
Ηπείρου και αναπτύσσεται σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Βασικός κορμός
του δικτύου είναι Ιωάννινα, ¶ρτα, Πρέβεζα και Φιλιάτες. Η ταχύτητα μετάδοσης δεδομένων
είναι 2Mbps ενώ στα τελικά σημεία είναι 512Kbps. Η τεχνολογία δικτύου είναι ATM
(Asynchronous Transfer Mode) και Frame Relay. Η μέθοδος μετάδοσης
που χρησιμοποιείται είναι η διασπορά φάσματος (Spread Spectrum). Αποτελεί την
ασφαλέστερη μέθοδο μετάδοσης σήματος, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατη πρακτικά
η οποιαδήποτε παρεμβολή ή υποκλοπή του σήματος. Η ηλεκτρονική διεύθυνση στο Διαδίκτυο
είναι http://medlab.cs.voi.gr.
Επιστροφή
-
Η εξέλιξη της ιατρικής
στο νέο τεχνολογικό περιβάλλον – Μια ματιά προς το μέλλον
Θέματα που θα μας απασχολήσουν τα επόμενα χρόνια:
- Μεταμοσχεύσεις.
- Γενετική θεραπεία.
- Έξυπνα μόρια που διώχνουν
τον πόνο.
- Ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας.
(Ρομποτική χειρουργική, αυτοματοποίηση αναίμακτων επεμβάσεων, τα βιονικά τσιπ,
αποκωδικοποίηση γενετικού υλικού κ.α.)
- Κατασκευή χειρούργων-ρομπότ.
- Χαρτογράφηση και αποκωδικοποίηση
του γενετικού υλικού.
   Όλα αυτά όμως θα πρέπει να αποτελούν μόνο ιατρικό εργαλείο και
όχι «σύμμαχο» για επίδοξους «Τζέκιλ» για την δημιουργία βιονικών ανθρώπων, επεμβάσεις
στα γονιδιώματα ζώων και φυτών, που μπορούν να ανατρέψουν βασικές ισορροπίες με
απρόβλεπτες συνέπειες.
Επιστροφή
http://tie.telemed.org/tiemap.html
http://www.qub.ac.uk/telemed/index.html
http://www.mcg.edu/telemedicine/Web.html
http://www.lib.uiowa.edu/hw/telemed/
http://www.ehto.org/
http://www.edae.gr/telemedicine.html
Επιστροφή
Μια εργασία από τους μαθητές
του Τμήματος 2π - 2ος Κύκλος Πληροφορικής και Δικτύων:
ΓΡΙΒΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
ΔΑΜΙΓΟΣ ΠΑΡΙΣ
ΜΠΑΤΙΚΙΑΝ ΣΥΡΑΝ
ΤΣΑΜΠΑΡΛΗ ΕΛΕΝΗ
2005 - 2006